Şam’da ABD’nin arabuluculuğunda Kuzeydoğu Suriye Yönetimi ile Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara arasında yapılan görüşmelerde dört ana konu ele alındı. Suriye Demokratik Güçleri Genel komutanı Mazlum Abdi başkanlığındaki Kürt heyeti, Suriye anayasasında tüm bileşenlerin temsilini garanti altına alacak şekilde değişiklik yapılmasını istedi. Heyet, bölgeye statü verilmesine ve silahlı kuvvetlerin pozisyonuna ilişkin de taleplerini Şara’ya iletti. Görüşmelerde resmî olarak bir anlaşmaya imza atılmadığı ancak Halep’te taraflar arasında süren çatışmaları sona erdirmek için kalıcı ateşkes konusunda anlaşmaya varıldığı bildirildi.
Suriye Halep’te, Kürt mahalleleri Şeyh Maksud ve Eşrefiye’nin Şam yönetimine bağlı güçler tarafından kuşatma altına alınması gerginliğin fitilini ateşlemişti. Her iki mahalle halkı, kuşatmayı protesto etmek için sokağa çıkmıştı. Şam’a bağlı güçlerin müdahalesi sonrası çatışma yaşanmıştı. Her iki mahallede de Şam hükûmetine bağlı güçler ile iki mahalleyi koruyan SDG güçleri arasında gece başlayan çatışmalar önceki gün sabaha kadar sürmüştü.
Şam’da görüşme
Çatışmalar karşılıklı ateşkes anlaşması sonrası sona ererken SDG Komutanı Mazlum Abdi başkanlığındaki üst düzey bir Kuzeydoğu Suriye heyeti, iki taraf arasındaki artan gerginliğin sürdüğü sırada Suriye’nin Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile görüşmek üzere Şam’a gitti. Suriye Geçiş Hükümeti Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile heyet arasında görüşmelere ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack‘ın da katıldığı belirtildi.
Kürt heyetinde Suriye Demokratik Güçleri Genel Komutanı Abdi, Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed, Kadın Savunma Birlikleri (YPJ) Komutanı Rohlat Efrin vardı. Şam yönetiminden ise Geçici Cumhurbaşkanı Şara ve Dışişleri Bakanı Esad Şeybani hazır bulundu.Toplantı SDG ile ile Şam yönetimi arasında 10 Mart’ta imzalanan anlaşmanın maddelerinin uygulanması çabaları kapsamında gerçekleştirildi.
Müzakere heyetinin açıklamasına göre, Şam yönetimi ile dört ana madde görüşüldü ve toplantıda herhangi bir resmî belge imzalanmadı. Açıklamada, görüşmelerin “10 Mart Antlaşması’nın uygulanmasını hızlandırmak için pratik adımlara” odaklandığı belirtildi.
Kapsamlı ateşkes kararı
Görüşülen temel maddelerden biri, “tüm Suriyelilerin istikrarlı bir ülkede yaşamasını” sağlamak amacıyla Kuzey ve Doğu Suriye ile Halep’te “derhal ve kapsamlı bir ateşkes” ilan edilmesi oldu.
Suriyelileri koruyacak düzenli ordu
Ayrıca, ” Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ve İç Güvenlik Güçlerinin birleştirilmesi” prensibi üzerinde de karşılıklı talepler sıralandı ve tartışmalar yapıldı. SDG’nin açıklamasına göre, sözlü anlaşma, “tüm Suriyelileri koruyacak düzenli ve etkili bir ordu” oluşumuyla sonuçlanabilir.
Anayasa önemli başlık olarak ele alındı
Kuzeydoğu Suriye ile Şam yönetimleri arasında önemli anlaşmazlık başlıkları arasında yer alan Suriye anayasasına ilişkin de ortak karara varıldı.
Anayasanın değiştirileceği ifade edilen açıklamada, bu hususun “son derece önemli1 olduğu belirtildi. Açıklamada, “Suriye anayasasında tüm bileşenlerin temsilini garanti altına alacak şekilde düzenlenmesi konusunda uzlaşmaya varıldığı” vurgulandı.
Göç edenlerin geri dönüşü ve terörle mücadele
Görüşmeler ayrıca, “Suriye’de istikrar ve sürekli barışın sağlanması için temel bir mesele” olarak nitelendirilen göçmenlerin geri dönüşü ve terörle mücadele yöntemlerini de kapsadı. Açıklamada, “bu diyalogdaki temel destekleri” için Fransa ve ABD Merkez Komutanlığı’na (CENTCOM) teşekkür edildi.
ABD’nin arabuluculuğu Şam ile SDG arasında kapsamlı bir çatışmanın önlenmesini sağlarken, ateşkes müzakereleri entegrasyon anlaşmasının geleceği açısından yeni bir sınav niteliğinde olduğu belirtiliyor.
“Abdi, Irak modeli önerdi” iddiası
Arap basınına yansıyan bilgiye göre, görüşmede Mazlum Abdi’nin Cumhurbaşkanı Şara’ya, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne benzer bir işleyiş modelini önerdiği, SDG’nin bir bütün olarak ordunun içinde eritilmeyecek bir formülle kendi bağımsızlığını koruyarak entegrasyonun sağlanabileceğini aktardığı ileri sürüldü.
Görüşmeler sürecek
Taraflar arasındaki çatışmanın ABD baskısı ile sona erdiği ve 10 Mart anlaşmasına uyulması yönünde çağrı yapıldığı kaynaklar tarafından ifade ediliyor. Bu kapsamda taraflar arasında alt komite düzeyindeki toplantıların önümüzdeki haftalarda, anlaşmanın son tarihten önce uygulanmasını sağlayacak mutabakatlara varılması amacıyla yoğunlaştırılacağı, komitelerin ilk toplantılarını gelecek hafta yapmak için görüş birliğine varıldığı iddialar arasında.
